Alida Catharina Kortman
Deze achterkleindochter van Christiaan is de halfzuster van mijn overgrootvader. Kan je het nog volgen? Beiden zijn kinderen van mijn betovergrootmoeder Kaatje van der Vegt.
De afgelopen jaren heb ik een beetje om haar heen gedraaid omdat ik niet helemaal wist wat ik met haar aan moest. De afgelopen dagen ben ik wat beter naar haar gaan kijken in de archieven.
Laten we beginnen bij het huwelijk van haar ouders, Christiaan zijn kleindochter Kaatje en de Amsterdamse schoenmaker Jan Fredrik Willem Kortman. Zij huwden in Weesp op 21 oktober 1847.
Jan Fredrik Willem Kortman was weduwnaar van Elisabeth Theijs. Zij hadden geen kinderen.
Hij Evangelisch Luthers, Kaatje Nederlands Hervormd. Ik ben op zoek geweest naar een kerkelijke bevestiging van hun huwelijk. In Weesp bij de Evangelisch-Lutherse gemeente vond ik geen inschrijving. Andere boeken kon ik online niet vinden..
Kaatje was hoogzwanger want Alida Catharina werd nog geen maand later op 20 november 1847 geboren.
In de huwelijksakte is al snel te zien naar wie zij is vernoemd, naar Alida Haije, haar grootmoeder aan vaderskant. Tot mijn verbazing is haar tweede naam Catharina en niet Dirkje, de naam van haar grootmoeder aan moederskant. Is Catharina de vernoeming naar haar moeder Kaatje?
Ze werd geboren in de Pieter Jacobstraat, jammer genoeg staat het nummer er niet bij maar ik bof elke keer weer dat de straatjes nog wel bestaan. Zonder het te weten heb ik er een aantal malen doorgelopen. Volgende keer zal ik er even stilstaan en mij realiseren dat mijn betovergrootmoeder er gewoond heeft.
Ik heb via MyMaps een kaart gemaakt waar haar moeder allemaal gewoond heeft, de Pieter Jacobsstraat heb ik nu toegevoegd.
Lang zullen ze er niet gewoond hebben, in 1849 is er een volkstelling in Weesp en woont Alida Catharina bij haar grootmoeder Dirkje. Haar grootvader Cornelis is in dat zelfde jaar overleden.
Ze wordt dus Cato genoemd en dat geeft mij een glimlach. Die naam geeft toch een andere gedachte bij haar dan Alida Catharina. In het vervolg van dit blog blijf ik haar daarom Cato noemen.
Er moet tussen 1847 en 1849 veel gebeurd zijn…. en dat blijkt ook wel uit de ontwikkelingen die er op volgen. Op 13 december 1850 vraagt haar vader echtscheiding aan, haar moeder is dan hoogzwanger.
In het echtscheidingsdossier staat over haar moeder “Aangezien uit gehouden getuigenverhoor hoort al …. nader voldoende is bewezen het overspelig en slecht levensgedrag van de Gedaagde. En aangezien overspel grond tot Echtscheiding opleverd.”
Ja, die betovergrootmoeder van mij was er eentje!
Op 26 december krijgt Cato haar zusje Dirkje, volgens alle archiefpapieren haar volle zusje, volgens DNA haar halfzusje. Haar vader is Hendrik Bekkers, de man waarmee haar moeder nog zes kinderen krijgt.
Zusje Rebecca, vernoemd naar Hendrik zijn moeder wordt op 18 juli 1852 geboren, anderhalf jaar later, op 15 december 1853 overlijdt ze. Ze wordt geboren in hetzelfde huis als haar zusje. Middenstraat 58.
Ik vraag mij altijd af of ze het hele huis bewoonden of een gedeelte.
Broertje Cornelis wordt slechts een jaar oud, geboren op 28 september 1854, overleden op 30 november 1855. Het gezin woont dan in de Gasthuissteeg. Dit is de steeg waar Cato haar oom Christiaan jr ook woonde en waar haar moeder buurman Bruijne gevloerd heeft en voor veroordeeld is. Een leuk weetje: een nazate van de buurman en ik gaan nu vriendschappelijk met elkaar om, het kan verkeren.
Op 11 september 1856 krijgt Cato weer een broertje, hij krijgt de naam van zijn vader die als onbekend op zijn geboorte akte staat, Hendrik. Ook hij wordt in de Gasthuissteeg geboren.
Cato is bijna 12 jaar wanneer een zusje zich aandient, op 1 september 1859 wordt Alida geboren. Vernoemd naar Alida Meijer, grootmoeder van Hendrik. Mijn vader heeft haar gekend, hij ging met zijn ouders op de fiets naar Weesp, op bezoek bij tante Alie. Zij is de eerste van wie ik een foto heb.Alida van der Vegt met haar echtgenoot Kasper van der Werf, ingekleurd via MyHeritage.
Wanneer Cato 16 jaar is, krijgt ze weer een broertje Cornelis en hij haalt net zijn eerste verjaardag niet…..
Op 18 april 1865 krijgt ze nog een broertje, Anthonie, vernoemd naar Hendrik zijn grootvader. Hij is mijn overgrootvader.
Ik denk dat ze al aan het werk als dienstbode was.
Op een woningkaart staat het hele gezin bij elkaar met onderaan het begin van het gezin van haar zusje Dirkje.
Cato is 23 jaar wanneer ze op 6 juni 1871 in Loosdrecht huwt met Dirk Bouwknegt uit Muiden.
Natuurlijk zullen we nooit weten hoe ze hem ontmoet heeft maar er is een vreemde draai die ik toch wil delen. Sommigen zullen het vergezocht vinden en dat mag. Ik zeg ook niet dat het zo is maar…. ik kan het ook niet zomaar voorbij laten gaan. Al nieuwsgierig? Ik ga proberen het eenvoudig uit te leggen…..
Dirk zijn moeder heet Jacoba Landwaart en zij heeft een zus genaamd Willemijntje Landwaart. Willemijntje is gehuwd met Hendrik Wormhoudt en overlijdt in 1869. Hendrik hertrouwt een jaar later.
Degene die dit blog volgen zullen misschien de naam Wormhoudt herkennen. Door DNA weet ik dat Hendrik Bekkers, Cato haar stiefvader, een zoon is van Bruijn Wormhoudt net als deze Hendrik Wormhoudt. Ze zijn halfbroers. En nu vraag ik mij af of ze dat geweten hebben…. of ze elkaar gekend hebben…
Door deze akte weet ik dat Cato niet kon schrijven en van beroep dienstbode was. Bij wie ben ik niet achter kunnen komen… Wat ik een verrassing vond “zijnde de vader van de bruid hierbij tegenwoordig, welke heeft verklaard tot de voltrekking van het en deze bedoelde huwelijk zijne toestemming te geven, als mede dat, de toestemming der moeder is gevraagd geworden.”
Er was dus nog contact met haar vader en als ik het zo lees was haar moeder niet aanwezig. Zij blijft het enige kind van haar vader ondanks dat hij hertrouwde.
Via het archief Vecht en Venen zien we het echtpaar wonen in Abcoude-Proosdij. Een klein jaar na het huwelijk bevalt Cato van een levenloos geboren zoon. Hierna vind ik geen enkel bewijs meer van een zwangerschap.
Ze verhuizen naar Amsterdam en in het Amsterdams Stadsarchief komen we ze op verschillende adressen tegen.
Elandstraat 38
Kleine Wittenburgerstraat 3
Laurierstraat 116
Laurierstraat 68
Wanneer Dirk overlijdt, weet ik (nog) niet maar oktober 1917 wordt Cato ingeschreven bij het Rozenhofje, Rozengracht 147-181.
Het was niet lang zoeken en daar was het archief van het Rozenhofje! Weer kwam er een verrassing!
Zie je de naam bij “den Borgen“?
D.J. van Houten uit Weesp is Douwinus Johannes van Houten, familie van Casparus van Houten die de chocoladefabriek Van Houten oprichtte en niet alleen dat. Dit staat er op parlement.com:
“Sociaal voelende fabrikant uit Weesp; neef van de oprichter van de bekende cacaofirma Van Houten. Eén van de rijkste inwoners van het stadje aan de Vecht. Zat voor de liberalen twaalf jaar in de Eerste Kamer. Sprak in de Senaat enkele keren over onderwerpen op het gebied van handel en financiën. Als ondernemer warm voorstander van de Arbeidswet 1919 van minister Aalberse en als inwoner van Weesp begaan met het wel en wee van zijn medeburgers.”
Hij was in ieder geval begaan met onze Cato!
Hoe zou hij over haar geweten hebben, vraag ik mij af. Misschien dat ik nog iets meer te weten kan komen door andere archiefstukken. Ik heb de digitalisering aangevraagd:
“Beste Annemieke van der Vegt,
U heeft een digitaliseringsaanvraag gedaan voor onderstaande archiefstukken:
Archief: 506 – Inventaris van het Archief van De Collegiantenkas
Inventarisnummer: 272 – Decharges wegens nalatenschappen van bewoonsters”
Zouden haar broers en zus haar daar ooit bezocht hebben? Alida overleed te Weesp in 1945, haar broers in Amsterdam, Hendrik in 1939 en Anthonie in 1946.
Cato overleed op 5 december 1921, 74 jaar oud op het Rozenhofje zonder nazaten maar haar levensverhaal is niet vergeten.
Weer een mooi, gedetailleerd en aandoenlijk verhaal Annemieke. Altijd verrassend te merken hoeveel er over onze voorouders en verwanten te vinden is. En net als ik ga je verder in het voorstellen van hoe hun levens waren en wat er nou precies is voorgevallen. Blijft natuurlijk zo dat voor iedere vraag die we beantwoorden er nog twee bijkomen die we (nig) niet kunnen invullen. Leuk dat je ziet dat moeders niet op die bruiloft was. Dat is ook een vraag die ik me regelmatig stel en betreur dat we doorgaans niet kunnen beantwoorden: we zien waar en wanneer en hoe er getrouwd is maar niet wie er op de gastenlijst was 🙂 als die er al was. Veel plezier met het verdere uitpluizen en dank voor het delen.
Annemieke, je bent een voortreffelijke verteller. Het verhaal leeft. Ik geniet ervan. Peter
Alida, overleden in 1945. Toch kan ik mij ’tante Aal’ herinneren zij was één van de bestemmingen van mijn ouders als zij vanuit Amsterdam oost naar Weesp gingen, ik zat dan in een stoeltje voorop bij mijn vader op de fiets. Ik heb nog een eierdopje van haar gekregen, die is helaas in stukken verloren gegaan, wat mij erg speet.