Het gezin van Christiaan zijn dochter Grietje blijft in de mist met af en toe opeens een flard van informatie. Lieve heeft hen zo’n beetje geadopteerd en dankzij haar weet ik nu weer een beetje meer over kleinzoon Cornelis Nassies!

Eerst maar even een overzicht met wat we al wisten over hem.
Cornelis werd geboren op 19 december 1821 als zoon van Margaretha van der Vegt en Joseph Nassies. Op zijn geboorteakte staat een opvallende omschrijving die ik nergens anders gezien heb.
Zijn vader is een “man van couleur“. Joseph Nassies is geboren in Guadeloupe.

Lieve vond Cornelis terug als zeeman in 1856 op de Bark de Petronella die op de terugweg van Sittwe (Miramar/Birma) schipbreuk leed in Portland aan de Engelse Kust. Van de 12 bemanningsleden bleven er vier in leven waaronder Cornelis. Hierna waren we hem weer kwijt. Ik heb contact gezocht met de historische vereniging van Portland, met een historicus daar en de kranten doorgezocht om er achter te komen wat er met de overlevenden was gebeurd. Ik vond niets tot daar bericht van Lieve kwam:

“Ik heb nog een spoortje gevonden van Cornelis Nassies! Hij komt drie keer voor in de bevolkingsregisters van Amsterdam, als “Cornelis NASJES“, stond er in Lieve haar email en natuurlijk had ze meteen al mijn aandacht.

Het kostte maar een paar toetsklikken om Cornelis te vinden in Open Archieven met de links naar de bevolkingsregisters waar Cornelis Nasjes in voorkwam.

Dit moet hem zijn, geboren op 20 december 1822 te Nieuwediep, dat is een gedeelte van Den Helder waar het gezin woonde. Hij vestigt zich op 1 november 1850 in Amsterdam bij zeeman Louwe Fopma en diens echtgenote Helena Gerardina Wijffelman. Zij is een slaapsteehoudster. Jammer genoeg is er niet genoteerd waar hij vandaan kwam…

De schipbreuk met de Petronella vond zes jaar later plaats en Cornelis was daarna weer terug gegaan naar Amsterdam en niet alleen dat, hij verbleef weer bij dezelfde slaapsteehoudster. Haar echtgenoot Louw Fopma was niet meer aanwezig.
Hij is op reis verongelukt op 27 augustus 1851….

Lieve is niet meer te stuiten nu en duikt de archieven van de Waterschout van Amsterdam in. Ook deze zijn gedigitaliseerd en ik raad iedereen aan om daar eens te kijken wanneer je zeemannen bij je voorouders hebt of iemand “kwijt” bent. Na even bladeren begreep ik ook meteen waarom zoveel Nederlanders DNA uit Scandinavië hebben.

In het “Register houdende schuldbekentenissen, met vermelding van datum, bedrag, schuldenaar (debiteur) en schuldeiser (crediteur) 1856” komt Cornelis twee maal voor! Op pagina 54 staat zijn schuld van 98,- aan Louw Fopma, is vast voor het slapen en op pagina 128 een schuld van 8,90 aan kleermaker Hendrik Antoon Kokenge. Omdat dit in het archief van de Waterschout zit, heb ik het vermoeden dat deze schulden werden betaald van het loon dat hij ging verdienen. En hij was niet de enige, het hele boek staat vol.

De volgende ontdekking die Lieve doet brengt ons een grote stap verder. Deze keer in het boek met de schulden van 1849 staat Cornelis bij 30 juli.
En hij staat er niet alleen, de kapitein staat erbij, H. de Wijn. Dat helpt enorm!
Daar was de volgende email met vondst:
“Ik heb even op Delpher gekeken. H. de Wijn was kapitein van het schip “Drie Vrienden”. Het schip had net een reis achter de rug naar Tjilatjap in Java en was op 23-07-1849 aangekomen in Texel. De datum 30-07-1849 in Amsterdam klopt dus. We hebben weer een reis van Cornelis te pakken! Ik zoek nog verder!!!”

Ook ik ben verder gaan zoeken. In Nederland zijn er sites die je niet vaak nodig hebt maar als je ze nodig hebt, vind je bijna altijd wat je zoekt. Eén zo’n site is Piet’s Scheepsindex. Ik hoefde alleen maar de naam van H. de Wijn in te typen en daar was zijn schip en de reder. Cornelis voer in 1848 op de “Drie Vrienden”. Via alle scheepstijdingen op Delpher maakte Lieve een reconstructie.

“DRIE VRIENDEN, kapitein Hendrik DE WIJN
26-09-1848: TEXEL uitgezeild
27-09-1848: DEAL gepasseerd
26-10-1848: gepraaid op 10°52′ N 24°56′ W
15-01-1848: BATAVIA aangekomen
12-02-1849: TJILATJAP aangekomen vanuit Batavia
06-03-1849: van TJILATJAP vertrokken naar Amsterdam
23-05-1849: ST. HELENA              
20-07-1849: TEXEL aangekomen    
Dit was de laatste reis die kapitein De Wijn met dit schip maakte.”

Lang leve Delpher!

Het schip had behalve goederen ook passagiers aan boord:
Destijds was ik heel blij met de vondst van de tekening van de Petronella en ik ben net zo blij met de vondst van een tekening van de “Drie Vrienden”.

Het barkschip De Drie Vrienden op de rede van Batavia. – Jacob Spin. Coll. Scheepvaartmuseum

We weten zeker dat dit hetzelfde schip is als waar Cornelis op was. De kapiteinsvlag is 801 en als we dan weer kijken op Piet’s Scheepsindex bij de Drie Vrienden vinden we de kapitein in 1851: Kapitein Hendrik Prins met kapiteinsvlag 801!

Ik kon het niet laten om te kijken hoe het de passagiers vergaan is en vond verschillende familieadvertenties bij het CBG die dat al snel duidelijk maakten.

Nauwelijks nog bekomen van de vondsten, ontving ik de volgende email. Lieve heeft de smaak te pakken van de Waterschout archieven en is nu gaan kijken in het Noord-Hollands Archief en ook daar vindt ze onze Cornelis.

Lieve heeft het register verder onderzocht en vond kapitein Georg Albertus Luther. Bij zijn naam staat het schip vermeld,
“Die Hoffnung”.
Onder hem staat Lanzkij, Harald Otto, ook een bemanningslid van de Hoffnung. En er staat meer, achter de datum staat “162” en dat refereert aan het vreemdelingenregister van Amsterdam.

“Harald Otto Lanzkij, 23 jaar, geboren in Kopenhagen, Denemarken 
Op 26-02-1851 geregistreerd in het vreemdelingenregister van Amsterdam (volgnummer 162).
Hij verbleef in Amsterdam bij logementshouder J. W. Baal, Buitenschipperstraat nr. 6, Amsterdam.”

En op deze manier vond Lieve al Cornelis zijn collega bemanningsleden:
Bemanning “Die Hoffnung”
Georg Albertus Luther, kapitein
Harald Otto Lanzkij, 23 jaar, geboren in Kopenhagen, Denemarken
Cornelis Nassies
Martinus Peterssen, 34 jaar, geboren in Drammen, Noorwegen
Johann Heinrich Stoppel, 41 jaar, geboren in Diepenau, Hannover

Deze vreemdelingenregisters zijn een walhalla voor genealogische onderzoekers, ik hoop dat Vele Handen ze gaat indexeren. Binnenkort ga ik ze doorlopen voor mijn voorouders afkomstig uit Duitsland die ik nergens voor hun huwelijk kan vinden. Ik begrijp nu ook beter hoe zoveel mensen aan Scandinavisch DNA komen, de registers staan vol met mannen afkomstig uit Zweden, Noorwegen en Denemarken.

Ook deze keer is Delpher een geweldige bron om het schip “De Hoffnung” met Cornelis Nassies aan boord te volgen.

• Vertrek na 07-03-1851: van AMSTERDAM naar STETTIN (in Polen).
• Op 30-03-1851 loopt “die Hoffnung” beschadigd binnen in de haven van HARLINGEN. Het werd aangezeild in het Zuid-Ooster-rak en liep schade op aan verschansingen, boeg, …

• 20-04-1851: van KEULEN naar LIVERPOOL, met tarwe.
  
• 24-04-1851: binnengekomen in SWINNEMUNDE (Polen)
  
• 20-05-1851: Elseneur (=HELSINGOR, Denemarken): “Die Hoffnung” in onderweg van Windau (= VENTSPILS, Letland) naar SCHIEDAM.
  
• 29-05-1851: HELSINGOR uitgezeild.
• 03-07-1851: HELLEVOETSLUIS binnengekomen

Cornelis kwam nog eens ergens! De grote vraag is nu, waar was Cornelis na 1859?

Nog wel even een kleine biecht…. ik hoop dat er een beetje waarheid zit in het gezegde over zeemannen “In elk stadje een schatje”, misschien vind ik nog nazaten van Cornelis via DNA!

De namen van de bemanningsleden heb ik hier voluit genoemd omdat ik hoop dat ze zo vindbaar worden voor anderen die ze misschien zoeken.

Lieve, dank je wel is gewoon niet genoeg om te uiten hoe geweldig ik jouw hulp vind. Enorm bedankt!