Grietje van der Vegt
Deze dochter van Christiaan kon ik eerst na haar geboorte niet meer vinden in de archieven. Ik vond haar weer door de geboorteakte van haar dochter die de speciale voornaam Hendrika de Jong kreeg.
Door de vondst van het papiertje met alle kinderen van Christiaan en Kaatje in 1830, weet ik nu zoveel van haar dat ik dit blog kan schrijven.
Zij en haar gezin staan op de site Genealogie Den Helder en de namen van haar kinderen bewijzen meteen dat ze de goede Grietje, Margaretha van der Vegt is.
Christiaan heeft een vijfde kleinzoon naar hem vernoemd!
(Om het beter te kunnen lezen, is een klik op de afbeelding voldoende)
Grietje is gehuwd met een Italiaanse man?
Meteen ga ik op zoek naar alle aktes. Door de weinig voorkomende achternaam vind ik ze snel. Geen huwelijksakte van Joseph en Grietje maar wel de geboorteakten van hun kinderen en de aktes van de zonen Christiaan en Cornelis hebben iets opvallends over hun vader. Op die van Christiaan Nassies staat dat zijn vader niet uit Genua komt maar “geboortig van Guadaloupe in de West Indiën.”
En op die van Cornelis staat iets wat ik tot nu toe niet eerder heb gezien op een akte, “Man van colour”.
Bij Christiaan ben ik het woord Moor een aantal keer tegengekomen, maar nergens staat deze tekst toegevoegd.
Grietje en Joseph krijgen ook een dochtertje Maria maar zij wordt niet ouder dan 8 maanden.
Zoon Joseph jr wordt maar 17 jaar. Ik vind meer over hem op de site Zeeuwen gezocht. Ik heb nu de akte aangevraagd en hoop dat er misschien opstaat waaraan Joseph is overleden.
Hij was scheepsjongen op het wachtschip Minerva. over dit schip is veel te lezen op de site van het Gemeente Archief van Vlissingen.
Model wachtschip Minerva
Ik weet duidelijk meer maar er zijn ook nog veel vragen.
Hoe is Joseph Nassies in Nederland terecht gekomen, zou hij Franse dienstplicht hebben gehad? Nu ik naar de Collegedag Napoleon ben geweest, weet ik dat de Fransen overal dienstplicht instelden. Guadeloupe was tenslotte Frans grondgebied. En waar zijn Christiaan en Cornelis Nassies gebleven? Net als eerst bij hun moeder, heb ik van hen alleen hun geboorte gevonden en verder niks. De naam Nassies komt heel weinig voor in Nederland, je zou toch denken dat ze daardoor makkelijk te vinden moeten zijn.
Zou Grietje veel contact hebben gehad met haar broer Teunis die ook in Den Helder woonde?
Ook heb ik geen datum van overlijden van Grietje gevonden. Wel weet ik dat ze voor Joseph is overleden, op zijn akte in 1853 staat tenslotte dat hij weduwnaar is.
Er zijn nog veel vragen, maar nu ook antwoorden. Ik ben zo nieuwsgierig of er nazaten zijn van Grietje!
De naam Nassy komt voor in Suriname. Dat is, voor zover ik weet, een deels (Afro) joodse familie.
Zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Jodensavanne. Misschien is Nassies een verbastering van Nassy?
Dank je, op facebook werd dit ook gezegd en dat ze ook vanaf Guadeloupe gekomen waren. Intrigerende ontwikkelingen! Ben heel benieuwd waar hun zonen zijn gebleven.
Vreemd… Misschien heb je het zelf ook gezien: bij de overlijdensakte van Maria Nassies staat in de kantlijn in potlood “weeshuis” geschreven, terwijl beide ouders nog leefden. Verbleef zij in een weeshuis of is dit een vergissing? (de volgende akte is nl. ook een kind op de zelfde dag overleden met vermelding “weeshuis”)
Inderdaad vreemd. Ik had het niet gezien, zou er een manier zijn om dit te onderzoeken? Archief van het weeshuis misschien…
Ik begin nu te twijfelen of Grietje nog wel leefde… bij het overlijden van Joseph in 1833 staat dat ze reeds overleden is…
Nasi is een Hebreeuwse term voor “prins”, zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Nasi_(religie) en komt in veel regio’s voor. Na het Edict van Expulsion (1492) verspreiden de Spaanse Joden zich verder over de wereld. Een verbastering naar Nassies is niet vreemd. Connecties naar andere Joodse takken als Benevista en Basso zijn er in het verre verleden te vinden, zie b.v. https://www.geni.com/people/Benedetto-De-Nasi/6000000001861394866
Ook schrijfwijzen als Nassi, Nassy komen voor. Een andere Joodse naam is Benassi (Ben Nasi, dus zoon van prins.
In de eerste bevolkingsregisters van Den Helder (1850-1860) is Joseph / Jozeph Nassie(s) tweemaal te vinden, beide keren in het bijzijn van mevrouw Veenendaal…
Op blad 122 staat bovenaan de ongehuwde Antonia Veenendaal (geb. 1818 Amersfoort), met daaronder haar zoon Frederik Veenendaal (geb. 1847 Helder) en daaronder de weduwnaar Jozeph Nassies. Gezamenlijk worden zij overgezet op blad 67.
Op blad 67 staat Antonia Veenendaal opnieuw bovenaan (de twee personen op regel 1 en 2 reken ik even niet mee, want die zijn in september 1850 verhuisd). Onder Antonia staat opnieuw haar zoon Frederik Veenendaal, daaronder Jozeph Nassies en daaronder Antonia Veenendaal, geb. 22 augustus 1850. Kortom, het lijkt erop dat de 32-jarige Antonia is bevallen van een dochter terwijl ze met de inmiddels 65-jarige Joseph Nassies een huis deelde. Het kan natuurlijk zijn dat ze een kamer aan hem verhuurde, maar misschien hadden ze wel een relatie? Zou hun geloof een huwelijk in de weg gestaan hebben? Antonia was Nederduits Hervormd, Joseph Rooms-Katholiek.
Ruim een halfjaar na het overlijden van Joseph Nassies – op 8 april 1853 – trouwt de nooit eerder gehuwde Antonia op 15 december 1853 met de 28-jarige arbeider Nicolaas Johannes Welle. Hij is in ieder geval van het goede geloof en hij is zo galant om bij het huwelijk haar beide kinderen te erkennen. Antonia is op dat moment hoogzwanger: 7 weken later wordt een levenloos dochtertje geboren.
Het gezin verhuist eerst nog binnen Helder en in 1857 naar Antonia’s geboorteplaats Amersfoort. Lang zullen ze daar niet blijven, want in april 1865 wonen ze in Alkmaar. Nicolaas Johannes Welle overlijdt daar in het gasthuis, op 48-jarige leeftijd. Met haar beide kinderen keert weduwe Antonia 3 maanden later terug naar wijk M in Den Helder, waar zij zich laat registreren als ‘werkster’. Ze overlijdt in Den Helder op 16 april 1867.
Opvallend is dat Antonia woonde in wijk M, maar overleed in wijk L (nummer 33), de wijk waar zij 17 jaar eerder was bevallen van haar dochter Antonia (wijk L, nummer 65), terwijl ze ook toen in wijk M woonde. Stond in wijk L een gasthuis of gesticht?
Antonia’s zoon Fredrik Welle overlijdt in 1906 ongehuwd, op 59-jarige leeftijd, in het hospitaal der rijkswerkinrichtingen in het Drentse Veenhuizen. Misschien is in de archieven van die kolonie nog wel een signalementskaart te vinden?
Dochter Antonia Welle vertrekt in 1873 als dienstmeid naar Amsterdam. Op 12 mei 1875 trouwt ze daar met scheepstimmerman Willem Theodorus van Tol. Zij krijgen de volgende kinderen:
– Hendrika Catharina van Tol, geb. ca. 1876 Amsterdam (vernoemd naar oma van vaderskant).
– Antonia van Tol, geb. ca. 1878 Amsterdam (vernoemd naar oma van moederskant).
– Jan Jacob van Tol, scheepsmaker, geb. ca. 1879 Amsterdam (vernoemd naar opa van vaderskant).
– Willem Theodorus van Tol, timmerman, geb. ca. 1881 Amsterdam (vernoemd naar vader).
– Elisabeth van Tol, geb. ca. 1883 Amsterdam (vernoemd naar overgrootmoeder van vaderskant).
– Gonda van Tol, geb. ca. 1885 Amsterdam (vernoeming onbekend).
– Willemina Antonia van Tol, geb. ca. 1888 Amsterdam (vernoemd naar beide ouders).
– Jan Willem Hendrik van Tol, bankwerker, geb. ca. 1893 Amsterdam (vernoeming onbekend, maar mogelijk naar Johanna Wilhelmina Vegter, de tweede echtgenote van opa van vaderszijde en de zus van diens eerste echtgenote Hendrika Catharina Vegter).
– Antoon Hendrik van Tol, wachtmeester-hoefsmid KNIL, geb. ca. 1895 Amsterdam (vernoemd naar de beide oma’s?).
Ik weet niet of dit alle kinderen zijn (hier alleen gekeken naar huwelijksaktes in wiewaswie), maar het is wel opvallend dat er veel vernoemingen zijn van vaderskant, terwijl Antonia alleen haar moeder en zichzelf vernoemt. Het zal zeker hebben meegespeeld dat Willem’s hele familie uit Amsterdam kwam en dat hij Antonia’s familie waarschijnlijk niet (goed) kende, maar toch. Zij had op z’n minst haar broer Frederik kunnen vernoemen of haar vader Nicolaas. Of wist zij dat hij niet haar vader was?
U weet niet half hoe blij ik ben met uw bericht. Enorm bedankt!
Dit is zeer de moiete waard om dieper uit te zoeken. Ik heb nog een DNa test liggen 😉
Annemieke
Misschien zijn er nog wel nazaten van Antonia in leven? Zie: https://www.genealogieonline.nl/stamboom-kreek/I500016.php
Ik denk dat Antonia jr’s dochter Gonda is vernoemd naar Alegonda Veenendaal. Zij was een jongere zus van Antonia sr. Toen ze in 1857 naar Amersfoort vertrokken, leefde Antonia’s vader Hermanus Veenendaal nog en Alegonda was nog niet getrouwd, dus die zal misschien voor haar oude vader hebben gezorgd. Wellicht heeft zij toen veel indruk gemaakt op de kleine Antonia (toen 7 jaar oud).
Terwijl ik dit nogmaals lees, vraag ik mij ook af waar Grietje dan was en hun zoon Christiaan. Zoon Conelis heb ik teruggevonden op de Petronella.
Miischein kon Joseph wel niet huwen omdat hij nog met Grietje gehuwd was? Alhoewel ik van hun nog geen huwelijksakte gevonden heb….
Ik denk dat Grietje al was overleden, want bij Jozeph staat dat hij weduwnaar was. Vergeet niet dat we ze bijna 20 jaar ‘kwijt’ zijn:
– 1826: overlijden dochter Maria in Den Helder.
– 1830: Grietje woont in Den Helder volgens lijstje in NA.
– 1833: overlijdensakte zoon Joseph (‘laatst wonende te Den Helder’).
– … 17 jaar onbekend…
– 1850: Joseph Nassies is weduwnaar en woont in Den Helder.
– 1855: zoon Cornelis vertrekt met de Petronella uit Hellevoetsluis. Onder ‘geboorte- en woonplaats’ staat ‘Helder’, maar in de bevolkingsregisters van Den Helder uit die periode is hij niet te vinden. Zou het kunnen dat hij (een gedeelte van) de periode 1830-1855 ergens anders woonde/verbleef?
In mijn eerste zin schreef ik dat de bevolkingsregisters van Den Helder werden bijgehouden vanaf 1850, maar dat klopt niet. Ook in 1830 waren er al bevolkingsregisters en die zijn gedigitaliseerd in wiewaswie. En daar staan ze ook niet in vermeld (gezocht met diverse spellingsvarianten).
Gezien hun verleden als kermisartiesten en reizend werkvolk (aanleg NH-kanaal) en de toekomst van de kinderen (zeevarend) kan ik me best voorstellen dat Joseph en Grietje niet die hele periode in Den Helder hebben gewoond. Grietje is waarschijnlijk niet in Den Helder overleden, want de overlijdensaktes van Den Helder zijn beschikbaar in wiewaswie en daar staat ze niet tussen.
Waar waren ze dan wel? Dan ben je eigenlijk weer terug bij af (voordat je het lijstje vond in het NA), want dat kan overal geweest zijn.
Meest waarschijnlijke opties:
1. bij een ander bouwproject? Bijv. aanleg van de ringvaart rond de Haarlemmermeerpolder (aangelegd in de periode 1839-1845)?
Argumenten voor: Joseph was werkman, gezinnen van arbeiders reisden vaak mee, er zal gerecruteerd zijn onder de ervaren arbeiders van het NH-kanaal.
Argumenten tegen: Joseph was relatief oud, waarom achteraf weer teruggaan naar Den Helder? (hoewel, hij zal zich daar wel thuisgevoeld hebben: Den Helder was een internationaal georiënteerd stadje, met mensen van divers pluimage, ook veel vreemdelingen).
2. op zee / zeevarend?
Argumenten voor: de kinderen gingen ook naar zee, een carrière op zee ligt voor de hand als je in Den Helder woont, Joseph had al eerder op zee gereisd.
Argumenten tegen: zeelui namen niet hun echtgenote mee, dus dat zou betekenen dat Grietje in de havenstad achterbleef. En dat was nou niet het geval. Maar het kan wel zo zijn dat ze in een andere havenstad woonde(n), bijv. Vlissingen, Antwerpen…
3. in het buitenland?
Argumenten voor: met hun achtergronden en rondreizende verleden zullen Grietje en Joseph internationaal georiënteerd zijn geweest. Broer Jan van der Vegt zat in Suriname.
Argumenten tegen: hoe kwam een vrouw in het buitenland? En waarom daarna terugkomen naar Den Helder?
Kortom: ik denk niet dat ze decennialang in Den Helder woonden, maar ik heb geen idee waar dan wel…
Grietje haar broer Teunis woonde ook met zijn gezin in Den Helder. Ze waren echter nooit bij elkaar getuige.
Joseph en Grietje hebben in de jaren 181x ook nog ingewoond bij Christiaan te Weesp.Ik betwijfel nog steeds of ze getrouwd waren…
Ooit met alle digitalisering toetsen we een keer haar naam in en dan staat ze op ons scherm.
Ik denk ook dat de roep van de schepen door kleinkinderen van Christiaan beantwoord is. Jan Christiaan van Teunis, Cornelis Nassies weten we zeker, Christiaan Nassies zou dus ook heel goed kunnen. Soms denk ik dat Grietje weer met haar zus Antje op stap is gegaan.
Frederik was gedetineerd in Noord Holland en in Friesland
http://noord-hollandsarchief.nl/bronnen/archieven?mivast=236&mizig=100&miadt=236&miaet=54&micode=73-503&minr=3771575&milang=nl&misort=pla%7Cdesc&miview=ldt
https://www.allefriezen.nl/zoeken/persons?ss=%7B%22q%22:%22Frederik%20Welle%22%7D
Nu hopen dat er een beschrijving van hem staat.
Ook bij binnenkomst in Veenhuizen zal een signalementskaart van hem zijn gemaakt, dus als je geluk hebt vind je zelfs 3 beschrijvingen 🙂
https://www.bhic.nl/memorix/genealogy/search?serviceUrl=/genealogie/trefwoord/register_type/gevangenisregisters/q/persoon_achternaam_t_0/welle/q/zoekwijze/s%3Fapikey%3D0ea60280-55ad-11e2-bcfd-0800200c9a66%26template%3Dxhtml%26form%3Dpersonen%26zoeken%3DStart%2Bzoeken
Frederik was ook in Brabant en is geen zoon van Joseph Nassies, blauwe ogen, blond/bruin haar.
Dat geldt waarschijnlijk ook voor Antonia: de twee kinderen die ik heb kunnen terugvinden in de militieregisters van Amsterdam (haar zonen Jan Jacob van Tol en Willem Theodorus van Tol) hadden beide blond haar en blauwe ogen.
Antonia is 2x opgenomen geweest in het Binnengasthuis in Amsterdam. Eén van die keren staat als naam van de vader ‘Frederik’ vermeld. Zou haar biologische vader Frederik hebben geheten? (wel logisch, als haar broer dezelfde vader zou hebben) Of was dit een ‘foutje’ omdat men het niet wist? (onwaarschijnlijk, aangezien zij al 14 was toen haar wettige vader overleed).
Broer Frederik is ook eens in het gasthuis opgenomen en gaf toen netjes de namen van zijn wettige ouders op: Nic. J. Welle en Antonia Veenendaal.
Blijft overeind dat Jozeph Nassies in ieder geval een sociale relatie had met de familie Veenendaal (ze woonden minstens 3 jaar samen, van vóór de geboorte van Antonia tot aan zijn dood). En dat het onwaarschijnlijk is dat Nic. J. Welle de biologische vader is van de kinderen.
Misschien was Joseph Nassies alleen maar een suikeroom, of een kostganger. Rijk zal hij denk ik niet zijn geweest, want zoveel verdienden werklui niet. Maar hij had blijkbaar toch voldoende om ‘zonder beroep’ zijn laatste levensjaren te slijten.
Inderdaad zal Grietje de komende jaren vast wel weer opduiken, naarmate er meer archieven gedigitaliseerd en gemakkelijk doorzoekbaar worden. Want dat is het nadeel van zo’n reislustige familie: je weet soms niet waar je ze zoeken moet!
Heel veel succes!!