Middachten
Door Christiaan kom ik op plaatsen waar ik anders waarschijnlijk nooit gekomen was. Zo ook twee weken geleden. Professor Yme Kuiper gaf aan mij een persoonlijke rondleiding op Kasteel Middachten.
De eerste aanblik van het kasteel is al adembenemend.
In gedachten ga ik al meteen terug in de tijd, probeer mij te bedenken hoe het geweest moet zijn in de 18e-eeuw.
Rechts staan de stallen en wanneer je goed kijkt, zie je de brede deur waar de koetsen door naar binnen gingen. Ik weet dat personeel vaak boven de stallen sliepen, zou dat hier ook zo geweest zijn?
Wanneer je door de voordeur naar binnen gaat, kom je in een hal terecht met een prachtige dubbele trap die je dwingt om naar boven te kijken.
Je ziet dan een plafond zoals ik nog nooit eerder heb gezien.
Op de foto is het niet goed te zien, maar er staat een naam vermeld:
“Godard Baron van Reede, Grave van Athlone, Veldmaarschalk 1697”
Wanneer ik hem op Wikipedia op zoek, zie ik een schilderij met hem en een Afrikaanse bediende.
Juist schilderijen met Afrikaanse bedienden zijn de reden waarom ik op Middachten was. Er hangen er namelijk drie en die mocht ik alle drie zien en fotograferen! Ooit hoop ik een schilderij te kunnen bekijken met Christiaan en tot die tijd bedenk ik mij door deze schilderijen hoe Christiaan eruit gezien kan hebben.

Johanna Charlotte van Anhalt -Dessau (1682-1750) met haar bediende.
De geportretteerde is een kleindochter van stadhouder Frederik Hendrik en Amalia van Solms via haar moeder Henriëtta Catharina van Oranje-Nassau. Het schilderij is immens groot waardoor ik nog meer onder de indruk was.
Het is totaal onbekend wie de Afrikaanse jongen is op het schilderij. Ik weet dat er onderzoek naar gedaan is maar helaas nog zonder vondst die ons meer vertelt over hem. Wanneer je goed kijkt, zie dat hij ook een band om zijn nek heeft, net als de andere jongetjes waar ik eerder over schreef.
Vlakbij dit schilderij hangt het volgende schilderij:

Portret van Eugenius van Savoye-Carignan (1663-1736), met een bediende
Ook over deze Afrikaanse bediende is niets bekend, ook hij heeft een band om zijn nek. Ik word steeds nieuwsgieriger naar deze jongens.
Wie waren ze, hoe kwamen ze hier, hoe verliep hun leven…
Terwijl we van kamer naar kamer liepen, zag ik een schilderij van een dame waar Christiaan bij in dienst is geweest.
Via haar kom ik bij het volgende schilderij, haar goede vriendin Henriette van Nassau-Zuylestein die de schoondochter was van Godard van Reede die we eerder tegenkwamen, via zijn zoon Frederik Christiaan van Reede.
Uit het blog over een bezoek van Maria Louise van Hessen Kassel aan Henriëtte van Nassau Zuylestein op het Janskerkhof is duidelijk op te maken hoe bevriend de dames waren. In het Utrechts Archief ligt de briefwisseling van beide dames.
Ik vraag mij steeds af of bij de wederzijdse bezoeken ook Afrikaanse bedienden aanwezig geweest zijn….
Terwijl ik door het kasteel liep en uitleg kreeg van Yme Kuiper was ik ook terug in de tijd. Het voelde bijna vreemd om 21e-eeuwse kleding aan te hebben en geen ruisende rok.
Het lijkt toch of er zo iemand langs kan lopen uit die tijd?
Het was een bijzondere ochtend en ik ben Yme heel dankbaar dat hij mij dit aangeboden heeft.
Yme, het was een bijzondere ochtend die ik niet zal vergeten, niet alleen vanwege de schilderijen maar ook door jouw verhalen. Dank je wel.
De nieuwsgierigheid naar wie de geschilderde jongetjes zijn, is weer groter geworden. Zou er niet ergens iets over hen opgeschreven zijn?…..
Hoe geweldig zou het zijn wanneer er bij deze schilderijen ook hun namen komen te staan!
Lieve Annemieke,
Bijzonder is dat de hoofdstraat van de Zuid-Afrikaanse stad Oudtshoorn Baron Van Reedestraat heet.
papa