Lang was het hier stil… beetje de periode van Covid en omdat gestart ben met mijn eigen bedrijf(je) DNA Hulp. Maar ik mis het onderzoeken en ga weer beginnen!

Om een beetje een kader te hebben, heb ik besloten om het te gaan verdelen in projecten en begin met Carolina van Oranje-Nassau. Voor iedereen die niet vanaf het begin heeft meegelezen en voor iedereen die een opfrisser nodig heeft, eerst maar waarom ik haar wil onderzoeken.

Wilhelmina Carolina (Carolina; 1743-87), prinses van Oranje-Nassau, dochter van Willem IV en zuster van Willem V, als kind, Robert Mussard, 1743 – 1755 Coll Rijksmuseum

Ze kwam voor het eerst in beeld bij de zoektocht naar Christiaan zijn leven door zijn derde brief waarin staat:
“Hij toch had de eerreeds Uwer Majesteits Tante, Hare Doorluchtige Hoogheid, Mevrouwe de Princesse Carolina van Oranje Nasfau, en mede wijlen Zijne Doorluchtige Hoogheid, den welbeminden Prins Erfstadhuder, Uwer Majesteits vader, zijn Suppliants weldoener G[oed] G[unstig] als domestiek tedienen, en de edele trits der Vorstelijke lievelingen en alzo ook Uwe Majesteit, zijnen thans dierbaren Koning op de armen te dragen.”

In april 1748 stond o.a. in het Nederlandsch gedenkboek de volgende tekst:
Carolina kreeg “twee kleine Africaansche Moortjes, benevens een kostbare Hangmat uit dat Werelt-Deel overgebragt”
De Majesteit heeft mij toestemming gegeven om onderzoek te doen in het Koninklijk Huisarchief, daar heb ik samen met Michel Doortmont gezocht naar de gever van de jongetjes. Helaas was dat vruchteloos.

Op 1 februari 1749 vindt er een pro Deo begrafenis plaats in Scheveningen.

Nog geen jaar na aankomst overlijdt Fortuin, “Het Moortje van de jonge hare Hoogheid Mevrouw Prinses Carolina.”  Mevrouw was zelf toen nog vijf jaar oud.

Wanneer Carolina in 1760 huwt met Karl Christian van Weilburg wordt er een tekening gemaakt door Tethart Philip Christian Haag waar een ets en gravure van gemaakt wordt door Simon Fokke.
(dankzij photoshop hebben we de afbeelding kunnen verbeteren)

Huwelijk van Karel Christiaan van Nassau-Weilburg met prinses Carolina, 1760, Tethart Philip Christian Haag, 1760 – 1761 rood en zwart krijt, penseel in grijs en doorgegriffeld, h 412mm × b 554mm Coll Rijksmuseum

Recht staat het bruidspaar, geflankeerd door haar broer stadhouder Willem V en hun voogd de Hertog van Brunswijk. Helemaal links is een hoekje met het personeel. Kun je je voorstellen hoe ik omhoog schoot toen Yvette Hoitink, die “even” meekeek, mij wees op de jongeman tussen het personeel?

Nee, ik weet niet voor 100% zeker dat dit Christiaan is maar alles wijst er wel die richting op.
Tijdens “onderzoeksproject Carolina” hoop ik meer aanwijzingen te vinden.

De volgende keer dat ik Christiaan, die toen nog Presto werd genoemd, in de buurt van dit echtpaar zag, was in zijn vierde brief.
“Daar ondergetekende in den Jaar 1762, in dienst ben geweest bij Zijne Hoogheid den Heere Prins van Weisburg”

Dit zie je vaker, als klein kind dient de Afrikaanse jongen de vrouw des huizes, als jongeman gaat hij de heer des huizes dienen.
Hij heeft hem niet lang gediend, in 1764 komt Christiaan terecht bij Carolina haar grootmoeder Maria Louise van Hessen Kassel.
“Dat de Suppliant in den Jare 1764, benevens twee van zijne landslieden Coridon en Citron in dienst is gekomen van wijlen haare Koninklijke Hoogheid Mevrouw de Douariere van Oranje Nassau en Vriesland”

Het onderzoeksproject Carolina zal als laatste datum 1764 hebben.

Ik wil een tijdlijn van haar leven maken tussen 1748 en 1764. Ik ga er eerst maar even van uit dat waar zij was, Christiaan in haar gevolg was.
Mijn boekenkast is de laatste dagen uitgebreid met een boek over haar en ik was een beetje teleurgesteld omdat de bronnen hoofdzakelijk andere boeken zijn… ik wil naar de brondocumenten en zal daarvoor ook een reis naar het archief van Weilburg gaan maken.

Het boek “Een rebelle aan de Vecht“, over Slot Zuylen en zijn bewoners kocht ik vanwege hoofdstuk 6. Vanwege het huwelijk van Carolina en Karl Christian vindt er een Haags Oranjebal plaats, Belle van Zuylen is aanwezig en ontmoet daar David-Louis de Constant Rebecque.

Belle van Zuylen door Guillaume de Spinney in 1759

Zou het mogelijk zijn dat Belle Christiaan heeft gezien?…. Natuurlijk ga ik op zoek naar meer gegevens over dat bal en wie weet heeft er nog iemand anders iets over vermeld.

Aan het eind van dit project hoop ik ook een indruk te hebben wie Carolina was, hoe zij bijvoorbeeld met haar personeel omging etc.

Er is nog genoeg te ontdekken en ik heb er weer reuze zin in!