Ook geboren op de Kust van Guinee
Soms ben ik op zoek naar het ene maar vind ik iets heel anders. Zo ook deze keer, in een mapje in een archief. Svend Veldhuijzen is overleden en zijn werk is nooit gepubliceerd. Hij schreef:
“[..]het resultaat van twintig jaar zoeken van stofgoud in archieven[…]”
Ook voor mij is het als goud. 114 personen die geboren zijn in Afrika, Indonesië en Suriname, beschreven met bronnen. Als eerste kijk ik natuurlijk naar hen die geboren zijn op de Kust van Guinee, net als Christiaan en maak met hen kennis. Soms wordt er zoveel gezegd in maar vier zinnen…
Een aantal stel ik graag voor.
Wilhem Cornelis Constantinus
“Jongeman van de kust van Guinee nabij Elmina, in dienst van en ten huize van de heer Wilhem van Citters, Staten Generaal op de Nieuwe uitleg, uit het heidendom, zullende gedoopt worden. Belijdenis voor de hervormde gemeente afgelegd 29.-7.1780. Gedoopt Nieuwe kerk 1.7.1780 door ds. Nieuwland, overleden Den Haag 1.6.1814 op wijk F 182, beroep: courier. Huwde (ondertrouw 30.9) 28.10.1787 Hoogduitse kerk Den Haag Willemina Willemsen, gedoopt Arnhem, overleden Den Haag 7.7.1850, 88 jaar, dochter van Arend en Sibilla Geurs. In 1787 onlangs beide gewoond hebbende te Amsterdam. Op attestatie van Utrecht 4 april 1790 wederom lidmaat. Beroep in 1803: postillon. Woont aan de Westeinde in een huis waarin ook Jan Rodes en zijn gezin verbleef.”
Wilhem van Citters
Louis van Guiné
“Jongeman van Guiné, lidmaat hervormde gemeente op attestatie van Hummelo oktober 1793. Huwde (ondertrouw 14.4.1793) Nieuwe kerk 28.4.1793 Maria Glansdorp, jongedochter alhier, beiden wonende alhier. Zijn overlijden aangegeven 12.7.1811, 40 jaar, wonend aan de Boskant. Woont met vrouw en kind in 1804 in de Jacobijnekloosterbuurt, adres wijk H23. Na terugkeer opnieuw lidmaad van de hervormde gemeente pasen 1807, wonend Jacobijnebuurt.“
Natuurlijk ben ik heel benieuwd hoe het zit met de attestatie uit Hummelo. Wat zou hij daar gedaan hebben, bij wie zou hij in dienst zijn geweest? Hij is daar blijkbaar gedoopt. Binnenkort maar eens digitaal het archief van Hummelo in.
UPDATE 13-10-2016:
“Louis van Guiné (“een moor”) werd op 16 mei 1790 in Hummelo gedoopt na voorafgaande belijdenis. Peter: de hoogwelgeboren Lodewijk van Heeckeren (zal wel zijn: Lodewijk van Heeckeren, 1768-1831, kapitein inf. in Statendienst.”
Dank je Conrad! Louis heet dus na Lodewijk. Nu ben ik natuurlijk nieuwsgierig of er een schilderij is.
Christiaan Lespau (Paules verbasterd)
Ca. 1794 geboren op de kust van Guinea, acht á negen jaar oud als slaaf onder de naam Mabba naar de West vervoerd zonder ooit ouders of familie nog gezien te hebben. Na verblijf aldaar van ongeveer 4 jaar met de heer Paules in Nederland aangekomen en dienstbaar geworden bij Noël Simons te Amsterdam en daarna bij de heer Kempenaer* in Gelderland. Op 26.4.1812 na belijdenis gedoopt door ds. E. Kreenen (die te Velp stond) en door hem genaamd Christiaan Lespau.
François Arnould Noël Simons
Daarna bij de heer Van Citters en laatselijk bij minister Van Maanen in dienst.
In 1825 dienstbode bij de hervormde predikant ds. Van de Kasteele op de Groenmarkt, wijk E nr. 390.
Vroeg in 1841 paspoort aan voor reis in het binnenland. Woonde 1850- Zuid-West Buitensingel wijk V nr 194 (hofje). Overleden ’s-Gravenhage 9.11.1858, 63 jaar, huwde 1e ’s-Gravenhage 1.2.1826 dochter van Andreas Wilhelmus, broodbakker en Anna Josina Wilhelmina Petersen.
Huwde 2e Den Haag 25.9.1844 Johanna Cristina de Zwaan, geb Den Haag 30.8.1811, overleden 7.6.1866, dochter van Johannes, schoenmaker en Maria van Ingen. Signalement van Christiaan Lespau: lengte 1 el 6 palm, aangezicht en voorhoofd: rond, ogen: zwart, neus: plat, mond: groot, rond, haar en wenkbrauwen: zwart; merkbare tekenen: zwarte kleur.
*Ik vraag mij af of het gaat om Mr. J.M. de Kempenaer, ook politiek actief. Christiaan Lespau is ook in dienst bij de heer Citters, net als Wilhem Cornelis Constantinus. Als laatste wordt genoemd minister Van Maanen en die ben ik eerder tegengekomen. Dat is de minister die steeds gevraagd werd of gemengde huwelijken waren toegestaan.
Jan Rodes
“Geboren op de kust van Guinee in het heidendom, knecht in dienst van Christiaan Frederik Anthony Willem Carel graaf Bentinck van Rhoon en zijn vrouw Maria Catherina barones van Tuijl van Serookskerke, wonend op het Voorhout. Wordt lidmaat hervormde gemeente op belijdenis pasen 1774. Gedoopt 1.4.1774 in de Kloosterkerk, 18 jaar. Op kosten van Bentinck krijgt Rodes in 1790 onderwijs van J.J. Favre. Hij huwde, ondertrouw 2.12.1798, getrouwd stadhuis 16.12.1798 Johanna de Lang, jongedochter van Nijmegen, wonend in Den Haag. Verhuist in 1798 van het Westeinde (waar hij in hetzelfde huis woont als Wilhem Cornelis Constantinus) naar de Zuilingstraat.”
Anthony Pieter Swart
“Ongeveer 16 jaar, geboren aan de kust van Guinea, uit het heidendom. Woont aan de Houtweg. Lidmaat van de hervormde gemeente geworden pasen 1803. Gedoopt door ds. Bowier in de Kloosterkerk 11.3.1803. Daarbij was getuige Pieter Hartsinck, schout bij nacht bij de Bataafse marine.”
Willem Cornelis Jacobus Quassie
“Aangenomen uit het heidendom en de doop aangeboden door Cornelia Jacoba d’Aigremont-Steengracht. Gedoopt in de Kloosterkerk 7.11.1802, ca twee jaar oud. Het negerkind Quassie kreeg een acte van admissie tegen de akte van cautie van Vrouwe C.J. Steengracht.”
Cornelia Jacoba Steengracht
De familie Steengracht ben ik al eerder tegengekomen en wel bij de doop van Christiaan van Souburg. Het kostte weinig moeite om te ontdekken dat deze Cornelia Jacoba het nichtje is van Adriaan Steengracht Heer van Oost- en West-Souburg, degene bij wie deze Christiaan in dienst was.
Bijna alle genoemden, geboren op de Kust van Guinee, hebben nazaten gekregen en ik ben nieuwsgierig of in die families het verhaal over hun voorvader wel bewaard is gebleven.
Allemaal leefden in de tijd dat Christiaan ook in Den Haag was, of als jongeman of als kermisreiziger. Ik vraag mij of ze elkaar ontmoet hebben.
Ik heb nog veel meer op de lijst staan uit het archiefmapje en zal er nog meer posts aan wijden. Misschien is er nog wel meer over hen te vinden. Ik zou bijna zeggen, wanneer ik klaar ben met Christiaan zijn leven, kan ik beginnen met de volgende….
Mijn dank is zeer groot aan al het werk wat Svend Veldhuijzen heeft verricht. Ik maak een diepe buiging voor hem. Met deze en volgende posts wil ik zijn werk alsnog publiek maken.
ambtenar – Belasting & Douane Museum
bdmuseum.nl/wp-content/uploads/…/Jaarboekje_Ambtenaren_Belastingdienst_1849.pdf
W. Guine’e, Roeijer der 3de kJ, te Roermond. A. J. H. Schoth, Idem, te …… cijnsen, voor Doesborg h , Hummelo en Keppel. ….. J. Prins. J. P. Louis. G. II. Jansen.
[PDF]1 ambtenaren – Belasting & Douane Museum
bdmuseum.nl/wp-content/uploads/…/Jaarboekje_Ambtenaren_Belastingdienst_1850.pdf
Hummelo en Keppel. I. ‘ ‘ e y m a n s ‘ …… Charles. G. Daenen. L. van de Pas. J. Tellings. II. Passan. J. B. Simonis. H. T. SageU. … Idem te. Sittard. W. Guine’e,.
toevallig ook informatie over Christiaan Congo Loango???
Hij staat ook op de lijst 🙂 Speciaal voor jou op de Google Drive gezet:
Christiaan Congo Luango Lijst Veldhuijzen
Pal voor zijn overlijden publiceerde Svend Veldhuijzen samen met Martin Spaans een genealogisch artikel over Congo Loango in Wi Rutu, tijdschrift voor Surinaamse Genealogie jrg 3 nr. 1 (juli 2003). In het volgend nummer van dit blad (december 2003) herdacht ik Veldhuijzen in een artikel ‘Presi fu memre den sma fu fos’ten’.
Het werk waaruit Annemieke put heeft als titel ‘De moren van Patras -vroege allochtonen in Den Haag’. Veldhuijzen was treurig genoeg de tijd niet gegund om zijn manuscript volledig gereed te maken voor publicatie. De versie die hij mij in april 2003 stuurde telt overigens 117 namen.
Dank je wel voor je toevoegingen!
De nazaten van Christiaan Lespau zijn er ook erg blij mee.
Bij Hummelo ligt kasteel Enghuizen, in die tijd behorende aan de adellijke familie Van Heeckeren, die ook weer betrokken waren bij de WIC. Toeval of niet?
Nee, vast geen toeval. Louis is hoogstwaarschijnlijk ook vernoemd naar Lodewijk van Heeckeren die zijn peter was. Ik ga contact opnemen met een ” Van Heeckeren” kenner.
Hi Annemiek, Christiaan Lespau kwam ik nog tegen als bediende bij Reden. Strookt dat met jouw info? En deze Matthijs Simons in Velp, bij wie Mabbe in dienst was toen, is hij gelieerd aan de Simons die jij noemt?
Verder benieuwd naar de predikant Kasteele, werkte hij in Den Haag? Als dat zo is, helemaal interessant. Deze Kasteele was eerder namelijk dominee in de kerk van kasteel Rosendael en verleende Quaco zijn attestaat voor Someren. Deze Kasteele was eveneens in dienst van Willem V en zorgde voor zijn natuurhistorisch kabinet.
Ben benieuwd!
Ineke