Naar de bezoeken aan het Koninklijk Huisarchief neem ik altijd dit boek mee:
Groot was mijn verbazing destijds toen de andere aanwezige in de kamer zich voorstelde als de schrijver van het boek, de heer B. Woelderink. Tijdens de koffie heb ik aan hem verteld over Christiaan en het onderzoek. Hij adviseerde toen om ook te gaan kijken in de Koninklijke Bibliotheek. Om de boeken in te zien waarin de audiënties staan geschreven die werden afgelegd bij Willem V.

Het was even zoeken in de catalogus maar toen vond ik het!
Zouden echt alle personen genoteerd zijn tussen 1768 en 1792? Zou er dan ergens ook Abraham D’Arrest staan? Michel Doortmont en ik hadden een afspraak staan om bij te praten over het onderzoek en besloten om dat in de Koninklijke Bibliotheek te gaan doen. Konden we meteen samen gaan kijken.

Bij het KB heb ik een Jaarpas aangeschaft en zo kon ik naar binnen. Via de afdeling Bijzondere collecties werd ons de weg gewezen naar de Microzaal. De boeken zouden op microfilm staan. Op zo’n moment ben ik altijd blij dat Michel er is, ik heb nog nooit met microfilm gewerkt, namelijk.
Terwijl we op zoek waren naar de microfilm kwam de mevrouw die ons geholpen had bij Bijzondere Collecties naar ons toe. Ze wilde even meekijken omdat ze twijfels had of de nummering wel goed was.
Rap legde ze de film in het apparaat, ik hield mijn adem in, bijna kon ik gaan zien hoe alles opgeschreven was destijds.
Het werd al snel duidelijk dat de film niet correspondeerde met de omschrijving. In eerste instantie was dat jammer maar achteraf gezien eigenlijk wel heel plezierig.
De originele boeken gingen nu uit het magazijn gehaald worden!

Na de lunch stond de kar voor ons klaar.
Ja, dat was wel even slikken…..  68 banden zijn het, bladzijde na bladzijde volgeschreven, dag voor dag wie er op audiëntie kwam bij Stadhouder Prins Willem V van Oranje Nassau.
We kregen een kussen om het boek op te leggen zodat het niet open brak en we konden gaan bladeren. Daar zit je dan met voor je de originele boeken die toch heel dichtbij Willem V moeten zijn geweest terwijl iemand al die namen noteerde…….

Zomaar een voorbeeld van twee pagina’s (klik op de afbeelding om te vergroten)
“Dinghsdaghs den 11 Juli 1769
Is Zijne Hoogheid des morgens om vier uuren van Soestdijk vertrokken, en omtrent twaalf uuren in den Hage aangekomen.
Audiëntien in den Hage”

De reis van Soestdijk naar Den Haag duurde dus acht uur en daarna kwamen er nog velen langs bij de Stadhouder. De laatste zin luidt:
“En noch eens eene groote menigte anderen Heeren, die niets hadden te zeggen.”
Dus alle anderen hadden wel iets te zeggen….

Op dit moment is er een tentoonstelling over de zoon van Willem V in het Nationaal Archief:
“24 uur met Willem – Koning van Nederland en België.”
Hij staat er om bekend dat hij heel hard werkte en nu denk ik dat hij dat misschien wel een beetje van zijn vader heeft.

Bijna elke bladzijde staat zo volgeschreven. Opeens worden nu ook andere zaken duidelijk, bijvoorbeeld hoeveel contacten er waren met andere hoven. Welke prinsen allemaal op audiëntie kwamen, ze werden allemaal opgeschreven. Sommigen hadden ook Afrikaanse pages aan het hof maar daar zal ik een ander blog aan wijden. Ook zijn zwager Karel Christiaan van Weilburg staat regelmatig vermeld en Christiaan was van 1762 tot 1764 bij hem in dienst.
Abraham D’Arrest ben ik nog niet tegengekomen maar al wel andere bekenden uit zijn omgeving. Ik heb nog 62 boeken te gaan, dus wie weet.
Het is in ieder geval duidelijk waar ik de komende tijd ben!
Ik wil de medewerkers van de Koninklijke Bibliotheek hartelijk bedanken voor al hun hulp en meedenken. U levert geweldige service!