Ik bof dat Christiaan in Weesp woonde.
Omdat het een vestingsstadje is en een beschermd stadsgezicht, is het op sommige plekken niet moeilijk om voor te stellen dat hij daar gelopen heeft.
Met een beetje fantasie en het wegdenken van de auto’s is de sfeer voelbaar en ben ik mij bewust dat Weesp in die tijd niet zo groot was. Binnenkort maar eens een lijstje maken van alle adressen die ik heb kunnen achterhalen waar hij en zijn gezinsleden hebben gewoond. Een wandeling terug in de tijd maken.
Op 4 april 1754 wordt de dochter van Cornelis en Grietje de Bas gedoopt in Weesp. Op 8 mei 1779 trouwt ze op vijfentwintigjarige leeftijd met Christiaan van der Vegt, krijgt negen kinderen met hem waarvan er drie volwassen worden en overlijdt op 21 januari 1818 na 39 jaar huwelijk, vierenzestig jaar oud. Al hun kinderen zijn vernoemd, eentje naar Christiaan, alle anderen naar een lid van de De Bas familie. Al haar kinderen vernoemden een dochter naar haar.
Dit weet ik allemaal zeker uit de bronnen, teruggevonden in de archieven. Wat de archieven niet zeggen is hoe het was om in 1779 te trouwen met een zwarte man in een klein stadje met 3000 inwoners.
Ik kan mij niet voorstellen dat ze de gemakkelijke weg heeft gekozen met haar keuze voor de donkere man, geboren op een verre kust. Ik ben er trots op een nazate van haar te zijn, Kaatje van der Vegt – de Bas.
Via gahetna.nl zie ik al weken bij “Het Hof van Holland archief” dat er een stuk ligt met een voor mij zeer nieuwsgierigheid opwekkende titel: “Informatie nopens een familietwist en feitelijkheden tussen Thuret en zijn zoons tegen de burgermeester d’Arrest en diens vrienden. 1759”
Wie zouden die vrienden zijn? Zou Christiaan eigenlijk in 1759 al bij D’Arrest zijn? De familie Thuret waren net als D’Arrest Hugenoten en woonden ook in Weesp. Met een klein beetje speurwerk vind ik nog een connectie tussen beide families, een huwelijk tussen Jean Daniël Thuret en Johanna D’Arrest. Dit maakt mij nog nieuwsgieriger naar de familietwist. Toch maar binnenkort naar het archief in Den Haag of toch digitaal aanvragen, dat gaat natuurlijk een stuk sneller….
Omdat ik niets kan vinden over Christiaan zijn leven voor 1777 ben ik nu op zoek gegaan naar Abraham D’Arrest destijds degene die Christiaan heeft gekregen.
Ik ben vele digitale archieven doorgegaan, afbeeldingen gezocht maar niets. Nou, ja bijna niets. Heel vreemd eigenlijk. Het was een familie van aanzien, rijkdom en macht met huizen en personeel. Verdwenen in de archieven. Ik heb wel zijn huwelijksakte gevonden en die is zelfs leger als alle anderen.
Ik heb nog een klein sprankje hoop. Vandaag kreeg ik bericht van het Stadsarchief van Weesp, Dat er daar een dossier ligt. Binnenkort ga ik er weer een bezoek afleggen, misschien staat er iets in over een kleine jongen uit Afrika die hij kreeg.
Tijdens mijn vorig bezoek aan het archief was ik een drie kantjes uitgebreide brief tegengekomen van Antje van der Vegt, dochter van Christiaan, aan Koning Willem I. In deze brief vertelt ze ook uitgebreid over het leven van haar vader. Bij het afgelopen bezoek heb ik het dossier ingezien met het antwoord op Antje haar vraag om geld.
Haar brief is via de Directeur van het Kabinet van de Koning naar het Departement van Binnenlandse zaken naar de Gouverneur van Noord-Holland gegaan waarna naar de Burgemeester van Weesp. Iemand heeft een onderzoek gedaan naar wat Antje in haar brief geschreven heeft, helaas zonder bronvermelding. In het verslag lees ik voor het eerst over Christiaan als de “Koning van Candia” op kermissen. Ik heb verder hierover nog niets kunnen vinden in enig archief. Ook staat er in het verslag dat Stadhouder Willem V het laatst in 1775 op bezoek was bij Abraham D’Arrest.
Vanwege de laatste zinnen denk ik dat het verslag geschreven is door iemand uit Weesp, in 1828 heeft ze blijkbaar opgetreden op de Jaarmarkt. Wie weet is er iets te vinden over Jaarmarkten, ik zoek verder.
UPDATE: Het document uitgeschreven (Dank aan Michel Doortmont)
“30 Junij 1830
N 202 Bijl[agen] divers
Bij Uw Ed[el] Gestr[enges] dispositie van den 24 dezer in onze handen gesteld zijnde ons berigt, consideratien en advies, een adres gequoteerd N226/548 aan Z[ijne] M[ajesteit] den Koning gepresenteerd door Antje van der Vecht weduwe van Nicolaas Brittink, houdende om aangevoerde redenen verzoek tot bekoming eener Gratificatie, hebben wij de Eer [in marge toegevoegd: zending der stukken] daar aan te voldoen, door ten kennisse van Uw Ed[edel] Gestr[enge] te brengen.
Dat men [doorgehaald: nimmer] van des Suppliantes Grootvader, die zij zegt generaal op de kust van Guinee geweest te zijn niets zeker kunnen berichten. [doorgehaald: nimmer hebben horen spreken]
Dat haar Vader, na de getuigenis van bejaarde lieden, alhier is aangebragt en door den Here Abraham D’Arrest, in leven Burgemeester en Raad dezer Stad, het zij als geschenk of op eene andere wijze, is aangenomen, en in wiens dienst hij als slaaf of bediende [doorgehaald: knecht] Jaren lang is geweest.
Dat hij, blijkens Extract uit het doopregister der Hervormde Kerk, na voorfgaande Geloofsbelijdenis, op den 19 October 1777 is gedoopt en de naam Christiaan van der Vecht heeft ontvangen.
Dat gemelde Christiaan van der Vegt op de 23 Mei 1779 is getrouwd met Catharina de Bas [ingevoegd in marge: die nimmer als kamenier gewerkt heeft], blijkens mede hierbij gevoegd Extract uit het trouwregister der Hervormde Kerk.
Dat uit dat Huwelijk verwekt zijn 8 kinderen, blijkens hierbij overlegde doop of geboorte extracten, waar uit onder anderen blijkt dat de rekwestrante den ouderdom van bijna 34 Jaren bereikt heeft.
Dat het algemeen bekend is dat voormelden Heer Burgemeester D’Arrest vereerd was met de bijzondere achting van wijlen Z[ijne] D[oorluchtige] H[oogheid] den heer Prince Willem de Vijfde, en deze zo wij verneemen, laastelijk in 1775 ten huize van gemelden Heer Burgemeester heeft gedineerd doch dat wij de verdere opgegeven omstandigheden als minder bekend, onbeslist laten.
Dat des requestantes vader, na Zijne vrijheid en Huwelijk is gebenificeerd met kleine burgelijke bedieningen [doorgehaald: posten], doch om welke oorzaak dan ook, naderhand zich heeft geengageerd op Kermissen, zich als Koning van Candia te doen voorkomen.
Dat des rekwentantes ouders successievelijk overleden zijn blijkens de hier bijgevoegde Extracten.
Dat, in hoeverre de rekwestante van de Jeugd af aan zich heeft toegelegd om eenmaal de rol van Sterke Dame te spelen ons onbekend is; in den Jare 1828 heeft zij zich alhier als zodanig op de publieke Jaarmarkt vertoond. Van haar Huwelijk en verdere lotgevallen is ons niets bekend daar zij reeds voor Jaren lang deze Stad met de woon heeft verlaten.
Na deze opgave zult Uw E[del] Gestr[enge] ons wel verder excuseren van een bepaald advies uittebrengen, daar verder niets stelligs van haar omstandigheden aan ons bekend is.”