Eindigde ik het blog “Rumoer rond een Graf” nog met de vraag: “Zou Christiaan ook in de kerk geweest zijn toen Abraham zijn hoed op de grond viel?” Nu kan ik die vraag met volmondig “Ja” beantwoorden, Christiaan was aanwezig toen de Burgemeesters het met elkaar aan de stok kregen.

Getuigen:
Getuige 1 Cornelis Ruijmgaart, wonende als knegt bij Den Heer Burgemeester Cornelis van Marken Nicolaasz
Getuige 2: Adolf Nieman wonende te Amsteldam, en werkende als wijnkopers Knegt bij Gerret Jacob
de Ruijter
Getuige 3: Anthonij Dingemans houtzager op de Admiralitijts Werf te Amsteldam
Getuige 4: Dirk Blat, couleuren maker in de Drukkerij, hier te Weesp
Getuige 5: Pieter Koning Plaatsnijder in Dezelve, en wonende te Weesp

Hoofdrolspelers:
Magdalena D’Arrest, zuster van Abraham sr  en weduwe van Willem Couderc.
Abraham D’Arrest sr, Burgemeester van Weesp.
Abraham D’Arrest jr. Schepen van Weesp.
Cornelis van Marken Nicolaasz, Burgemeester van Weesp, executeur van Magdalena haar testament en
aanstaand schoonvader van de erfgenaam.
Pieter Guichet, de erfgenaam van Magdalena D’Arrest.
Dirk Baron van Boetzelaar, Heere van Kijfhoek, beschreven in de Ridderschap en Edelen van Holland en
West Vriesland, Drossaart Van Muijden, Ballieuw van Naarden en gooyland,
HoofdOfficier der stad Weesp.
De swarte knegt, Christiaan van der Vegt die dan nog Presto heet.

Plaats:
Weesp, Grote of Laurenskerk

Natuurlijk is het ook mogelijk om de hele verklaring te lezen. Deze staat HIER.

De getuigen beginnen met hun verklaring over de gebeurtenissen in Amsterdam:

Den Wel Eerstelijk den drie eerste getuijgen te zamen afzonDerlijk, dat zij op vrijdag den 25 octob
Laatsleden bij het ter aarde bestellen Van het Lijk van vrouwe Magdalena D’arrest, weduwe van Willem Couderc Zijn geEmploieert als Dragers, Zoo bij de Lijk Statie die te Amsteldam is gehouden; als tot Weesp om het lijk in de kerk en het Graf te helpen brengen, dat zij getuijgen Met de Lijkstatie Zijnde gekoomen tot Even buyten de muyderpoort, de de twede en Derden getuijgen zig weder naar het Sterfhuijs hebben begeven, dog dat de eerste getuijgen bij de Lijkkoets en het Lijk is gebleven, en met dezelve na Weesp is gegaan.

Alle gebeurtenissen spelen zich af nog tijdens de bijzetting van Magdalena D’Arrest en het was druk in de kerk. Ik probeer mij voor te stellen hoe het geweest is wanneer de ruzie uitbreekt met “ijselijk vloek en scheldwoorden.”

Hier jij Executeur, wat reden heb je mijn koets de vijfde agter uijt geset Waarop den Burgem van Marken Zeer ontsteld maar bezadigt, mede in substantien antwoordde dat die vraag daar niet te pas quam maar dat hij dat aan huijs wel zoude beantwoorde, waar op de voorn. Burgemeester D’Arrest ijselijk in vloek en scheldwoorden tegens den Burgemeester van Marken uijtvoer En hem met de vuijst verscheijdende Sware stoten heeft toegebragt, zonder dat den Burgem Van Marken het zij met woorden of daden eenige belediging heeft weerom gedaan of zig anders te weer gesteld, dan Dat hij op het bekoomen van de laatste Stoot weder met een vuijst stoot de Burgemeester D’arrest heeft terug gestoten, als wanneer zij twee eerste getuijgen en voorn Pieter Guichet en J.D. Balhuijsezen tot voorkominge van onheijlen tusschen bijde zijn geschoten als wanneer den Burgem D’Arrest, zoals de twede en derde Getuijgen afzonderlijk verclaren (als Hebbende de eerste getuijgen dit door de Confusie niet gezien of gehoord) den Voorn Jan David Balhuijzen wegstiet, hebbende de twede getuijgen ook gehoord dat gem: Heer Burgemeester D’Arrest tegens denzelven zijde, ik zal u strax wel spreken, en welke woorden de Derde getuijgen ingselijks wel verclaarende gehoord te hebben, dog Door de Confusie niet te weten of ze door voorn Heer D’Arrest zelf of door een ander wierden gezegd als werdende ter zelver tijd zodanig door het volk weggedrongen, dat hij geheel tegens Den muur van de Kerk aanraakte.

En dan komt het bewijs dat Christiaan aanwezig was:

Door de swarte knegt van der zelven Heer D’Arrest, en twee andere personen die Zij getuijgen niet kende is terug gestoten Zeggende de swarte knegt als je geen ongeluk wilt hebben moet je terug, dat zij getuijgen als toen hebben hooren zeggen of roepen zonder te weten door wien, Voor den Blixem open of ik trap hem open, en ook immediaat daar op gesien en gehoord dat de gemelde binnendeur met zulken geweld wiert opgetrapt of gestoten, dat er (zoo als de eerste getuijgen insgelijk gesien en de twede getuijgen omtrend denzelven tijd gehoord heeft) een grote splinter hout afsprong, hebbende verders bijde de getuigen gezien Dat de in het voorn portaal Komende voordeur van de kerk ook toegemaakt was,

En dit vindt allemaal plaats bij de deur waar 239 jaar later de nakomelingen van de “swarte knegt” zaten en dit verhaal nog niet kenden.

Het verhaal houdt nog niet op wanneer de deur open is, integendeel. Er vindt nog een soort van achtervolging plaats door de straten van Weesp gevolgd door een menigte.

Eijndelijk verclaard den vierde getuijgen alleen Dat hij bij het voorn bijsetten van het Lijk meden present Zijnde geweest, en kort Daar na den Kerk uijtgegaan zijnde, den Heer Guichet hem van agteren is koomen oplopen en tegens hem heeft gezegd dirk benje daar gij moet meegaan Wij zullen agter bij den Heer van Marken zien in te koomen Zoo als Zij ook ten Dier eijnde de weg na de agter deur Zijn ingeslagen, als wanneer Zij Zijn ontmoet Door voorn Heer Burgemeester D’Arrest, en deszelfs voorn: Zoon en Swarte knegt, den gemelde Heer Burgem D’Arrest op een zeer quaardaardige wijze tegens gen Pieter Guichet Zijde Donders kind Zijt gij daar, en zoo het scheen hem wilde attaqueren, waarop hij getuijge Den Burgemeester D’Arrest bij den arm vattende Zijde, Mijn Heer Burgemeester Wat zal je, of wat wil je doen, wees voor zigtig, dan voorn P. Guichet, daar op na het huijs van den Heer Burgem: van Marken Lopende, door de voorn Heer Schepen Abraham D’Arrest junior en een menigte bij Zig hebbend volk is vervolgd en nagelopen gevenden

Op de beelden in dit filmpje is goed te zien hoe het portaal en de beschreven kerkdeuren er uit zien.

(film gemaakt door Hans Otten.)

Het zal toch nog lang onrustig geweest zijn in Weesp, lijkt mij zo!

De afbeeldingen van de originele verklaring staat HIER