Waarom dit Blog?

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

In dit blog neem ik je mee op de zoektocht naar het vergeten levensverhaal van mijn voorvader Christiaan die geboren werd op de Kust van Guinee, als gestolen kind naar Nederland werd gebracht. Hij diende als kind verschillende leden van het Stadhouderlijk Hof, waar na hij aan de Burgemeester van Weesp werd gegeven die hem aannam als “antiqiteit”.
Voor zijn doop werd hij Presto genoemd. Welke naam zijn ouders hem gegeven hebben, is (nog) onbekend, vandaar de naam van het onderzoek “Hoe heette Christiaan?”
Niet alleen onderzoek ik zijn leven en de wereld waarin hij leefde maar ook dat van zijn kinderen en kleinkinderen. Tijdens de speurtocht ontdekte ik dat Christiaan lang niet het enige Afrikaanse jongetje was die als bediende in Nederland terecht kwam. Ook over de anderen schrijf ik.
Hoe dat allemaal begon?

Jaren geleden typte ik mijn naam in de Google zoekbalk en de uitkomst heeft mij niet meer losgelaten. Dit vond ik:
(Ondertussen weet ik dat onderstaande niet correct is.)
Hiermee begon mijn zoektocht die mij tot de dag van vandaag bezig houdt. Wilt u weten wat er tot nu toe bekend is?

In de Samenvatting staat Christiaan zijn levensverhaal met alle vondsten tot nu toe.
Een overzicht van alle blogs zijn te lezen via het Archief. 2013 was het jaar dat de slavernij in Nederland 150 jaar was afgeschaft en mijn gedachten gingen zeer regelmatig naar mijn voorvader Christiaan van der Vegt, wiens achternaam en krullen ik met trots draag.
Daarom heb ik besloten om op zoektocht te gaan naar zijn vergeten levensverhaal en dat vast te leggen in dit blog. Mijn droom is om ooit de naam te weten die zijn ouders hem gegeven hebben bij zijn geboorte op de Kust van Guinee, vandaar de vraag:

“Hoe heette Christiaan?”

In de Samenvatting worden alle vondsten bijgehouden zodat u vlot op de hoogte bent van het verhaal.
In het Archief staan alle blogs op een rij, in volgorde van het schrijven.
De zoektocht is ook te volgen via de Facebookpagina  (+500 Volgers) waar o.a. de blogposts worden geplaatst en de timeline is gevuld met bronbestanden.
Op Pinterest (+210 volgers) staat een verzameling van schilderijen (+650) met Afrikaanse bedienden bij Europese families en afbeeldingen die horen bij het verhaal van Christiaan zijn leven.
Op Google Drive is een archief vrij toegankelijk met alle gevonden documenten en aktes.
Er is een Tijdslijn met gebeurtenissen in Christiaan zijn leven.
De Stamboom met zijn nazaten is in te zien via MyHeritage.
Alle gemaakte foto’s van plekken uit zijn leven staan op Flickr.
Af en toe Twitter ik over vorderingen en vondsten met #HoeheetteChristiaan.
Ondertussen vormt er zich een Christiaan Bibliotheek, op Library Thing is zichtbaar welke boeken in de bibliotheek aanwezig zijn.
Van de beschreven bladmuziek in de inventarislijsten gemaakt na het overlijden van D’Arrest, heb ik een Spotifylijst aangemaakt. Deze muziek hoorde en speelde Christiaan in Huize d’Arrest.

In mijn DNA is Christiaan nog duidelijk zichtbaar:

Schroom niet om te reageren. Heeft u vragen of opmerkingen? Ik hoor ze graag! U kunt ze posten op de facebookpagina of onder het blog. Ik reageer altijd.

Veel leesplezier!
Annemieke van der Vegt
Handtekening Christiaan 01
(Handtekening Christiaan 31 juli 1788)

De grootste slavenhandelaren van Amsterdam

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

Afgelopen oktober was ik bij de Nacht van de Geschiedenis (aanrader!) in het Rijksmuseum bij de lezing van Jessica den Oudsten tussen de scheepsmodellen. Daar hoorde ik voor het eerst over Jochem Matthijs en Coenraad Smitt, de grootste slavenhandelaren van Amsterdam. Jessica vertelde over haar onderzoek samen met Ramona Negrón en het boek dat zij aan het schrijven waren.
Natuurlijk had het meteen mijn aandacht, het speelt zich namelijk af in Christiaan zijn tijd. De basis van hun onderzoek zijn de notariële akten opgemaakt over de reis van het schip  “’t Gezegende Suikerriet” tussen 1743 en 1745. Omdat ik ervan uit ga dat Christiaan in 1747/1748 in Nederland aankwam, komt het wel erg dichtbij en confronteert het mij met de scheepsreis die hij als klein kind gemaakt moet hebben….

Zodra het mogelijk was, heb ik het boek besteld en afgelopen week werd het bezorgd.

Behalve de goed geschreven hoofdstukken, bevat het boek ook uitgebreide bijlages. Niet alleen leer ik over hoe de scheepsreizen met mensen in een ruim werden geregeld, maar ook leer ik over goed onderzoek doen en vastleggen.

Tot mijn schrik kwam ik ook een bekende tegen die ik er liever niet bij had zien staan…. een man wiens naam ik vaker heb opgeschreven.

Aan wie ik zelfs een heel blog gewijd heb, Hendrik Jansz Cannegieter, de compagnon van Magdalena d’Arrest. Christiaan heeft haar gediend, in het toneelstuk de Testamentmaakers was hij haar Intendant. Na haar overlijden kreeg hij van de erfgenaam niet het legaat van 300 guldens die zij hem had toegezegd. Van de ruzie die toen ontstond, is ook een akte opgemaakt.

Cannegieter kende Christiaan, die toen nog Presto heette. Hij nam hem zelfs mee toen hij de buurman van Magdalena in elkaar sloeg, Christiaan moest aankloppen om het slachtoffer naar buiten te krijgen en de armen van het slachtoffer vasthouden zodat Cannegieter beter kon slaan. Je kan dit allemaal lezen in een notariële akte, opgemaakt in 1770.
Dat Cannegieter zich bezig hield met plantages was mij bekend, echter dat hij zich ook bezig hield met het vervoer van mensen wist ik nog niet.
Misschien een beetje naïef…..

Het boek wil ik aanraden aan iedereen die meer wil weten over hoe de scheepsreizen vanuit Amsterdam werden geregeld, wat er plaatsvond op zo’n schip. Jessica en Ramona hebben een zeer leesbaar onderzoeksboek geschreven. Je kan het HIER bestellen.

Ondertussen lees ik door en denk aan Christiaan als klein kind ook vervoerd op zo’n schip.

Nazaten maken Christiaan zichtbaar (I)

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

Al meerdere blogs heb ik geschreven over alle ontwikkelingen rond Christiaan zijn DNA.
Om even het geheugen op te frissen een klein overzicht wat we (Wim Penninx en ik) aan het doen zijn. Christiaan zijn nazaten dragen nog zichtbaar DNA van hem. Als voorbeeld mijn vader, hij heeft 5% Afrikaans DNA:
Voor de genealogen de reeks van Christiaan naar mijn vader:
Christiaan van der Vegt
Cornelis van der Vegt
Kaatje van der Vegt
Anthonie van der Vegt
Anthonie van der Vegt
Hendrik Anthonie van der Vegt

Alle nazaten die tot nu toe getest zijn, hebben allemaal Christiaan zijn zoon Cornelis als voorvader. Samen hebben ze meer dan 22% Christiaan teruggebracht. Dit personage is geüpload naar MyHeritage.

Afgelopen week kwam ik in contact met “nieuwe” nazaten en deze keer en geen nazaten van Christiaan maar van Teunis. Het eerste contact maken vind ik altijd weer spannend. Vooral deze keer omdat Teunis zijn verhaal heftige kanten heeft.
Het was een zeer prettige kennismaking! Ook kreeg ik meteen de mogelijkheid om zijn Afrikaans DNA te bekijken:

Dit plaatje heb ik ook van de samengestelde Christiaan:

Wanneer je goed kijkt, is het duidelijk dat de nazaat van Teunis ander Afrikaans DNA heeft dan dat we tot nu toe hebben. Ik word daar helemaal blij van!
Weer meer Christiaan terug!

Binnenkort verwerken we de nieuwe gegevens en worden ze zichtbaar in het verzamelde DNA van de nazaten.
Ik hoop dat we ooit een analyse kunnen maken over Christiaan door al dit DNA, bijvoorbeeld of hij lactose intolerant was, zijn uiterlijke kenmerken, erfelijke ziekten.
Natuurlijk hoop ik ook nog altijd op deze manier contact te kunnen maken met andere Afrikaanse familieleden. Misschien ontdek ik dan ook van welk volk Christiaan was…..

Nog zoveel te vinden!

Beste nieuw gevonden familie we gaan binnenkort persoonlijk kennismaken en elkaar verhalen vertellen. Ik kijk ernaar uit.

De Uitreiking!

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

Gisteren was het zo ver, mocht ik tijdens een zeer geslaagd famillement de Nederlandse Prijs voor Genealogie in ontvangst nemen, uitgereikt door Léon van der Hoeven.
De zaal was gevuld met bekende en onbekende gezichten.

Het begon met de geschiedenis van de prijs en alle voorgangers met hun indrukwekkende onderzoeken. Daarna was het de beurt aan “Hoe heette Christiaan?” en werd het juryrapport voorgelezen. Ik zal hier een paar zinnen citeren uit het rapport. Het hele rapport is HIER te lezen.

“De jury was eensgezind in de keuze van de winnaar. Dat heeft te maken met een bijzondere constellatie van kwaliteiten die de onderzoeker creëerde na het doen van een toevalsbevinding.”

“De Prijs betreft uiteraard niet de vondst van deze voorvader  – inmiddels een kleine tien jaar geleden – maar het vervolg. Annemieke van der Vegt is een uitgebreide en diepgaande zoektocht begonnen in archieven en andere historische bronnen naar leven en omstandigheden van Christiaan, Kaatje en hun nazaten. Zelfs naar zijn ouders en sociale omgeving in Elmina. Zij doet daarvan op een aanstekelijke manier verslag op een website met de titel “Hoe heette Christiaan”.”

“Christiaan zou trots op je zijn geweest, op wat je hebt gedaan en op wat je in gang hebt gezet.”

Kun je geloven dat ik het al een aantal malen heb herlezen? Word er bijna niet meer verlegen van.

Hierna kreeg ik de oorkonde uitgereikt.

Hierna mocht ik mijn dankwoord uitspreken.
Voor mij was het belangrijk om mijn partner te bedanken, Michel Doortmont die er helaas niet bij kon zijn en Wim Penninx.

Natuurlijk kreeg Christiaan de meeste aandacht van mij. Sinds mijn reis door Ghana draag ik een hanger die voor mij gemaakt is in Accra. Die hanger is niet zomaar en heb ik uitgelegd waar hij voor staat. Voor mij representeert de hanger Christiaan zijn leven.

Deze Adinkra heb ik op manchetknopen laten zetten en aan Michel en Wim gegeven om mijn grote dank aan hen te laten zien. Beiden zijn al jaren “into Christiaan” zoals wij dat noemen.

Zou je de hele uitreiking willen zien, dan kan dat.

Ik wil de jury bedanken voor de prachtige prijs en iedereen die aanwezig was. Jullie hebben voor mij een herinnering gemaakt van een prachtige dag die ik vijf sterren geef.

Ondertussen op Facebook van het CBG stromen de likes en felicitaties binnen, zoveel dat ik er helemaal stil van ben.

WAT EEN DAG!

Ook een extra bedankje aan Willeke van MyHeritage, je huurde mij de dag in om DNA Hulp te geven maar ik was er niet veel. Daarna bracht je mij ook nog thuis, zo lief! Dank je wel.

The path of life is full of twists and turns

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

Het is vandaag negen jaar geleden dat ik mijn zoektocht begon naar “Hoe heette Christiaan?”

In mijn  Facebook herinneringen van vandaag zag ik mijn post over die eerste dag.

Ik moet wel lachen op mijn volgende actie van destijds, het is wel meteen een bewijs dat ik het heel serieus nam.

Wat is er toch veel gebeurd in die negen jaar. Wat is mijn leven verrijkt door Christiaan.
Zoveel kennis opgedaan, prachtige mensen ontmoet en geweldige nieuwe vrienden gekregen. Op plekken geweest die ik van tevoren nooit had kunnen bedenken. Zijn verhaal heeft in kranten en tijdschriften gestaan, een tentoonstelling in Weesp, op televisie en nu een prijs.
Zonder hem had ik ook niet het werk wat ik nu met zoveel liefde kan doen en zou DNA Hulp niet bestaan.

Sinds 2016 draag ik een hanger die voor mij gemaakt is in Accra met de Adinkra NKYINKYIM. Het betekent “The path of life is full of twists and turns”. Door Christiaan heeft mijn leven een onverwachte wending gekregen.
Wie weet wat er allemaal nog gaat volgen!

Famillement 2022

Hoe heette Christiaan? Geplaatst op door

Op 25 juni as vindt het Famillement plaats in Amsterdam. Dé bijeenkomst voor familie onderzoekers dat één keer in de twee jaar plaats vindt wanneer dat mogelijk is.

Normaliter schrijf ik niet over evenementen maar deze keer is het speciaal voor “Hoe heette Christiaan?” en mij.

Er is een uitgebreid programma, wil je het goed zien, klik dan HIER.


Zie je om 11:15 in het DeLaMar theater, Mary Dresselhuyszaal GenTalk staan?
Dat is een blok van drie sprekers en eentje daarvan ben ik.
” GenTalks zijn inspirerend, verrassend, boeiend, uitdagend en prikkelend; ze houden hun toehoorders op het puntje van hun stoel, gegrepen door de genealogische sensatie. Het thema is dit jaar ‘Voorouders van verre‘.”

Ik heb gekozen om het juist niet over Christiaan te hebben maar over Afrikaanse voorouders op schilderijen, in archieven en DNA. Meer vertel ik niet, kom maar luisteren! Het is gratis. Ik hoop te verrassen, te prikkelen en uit te dagen….. en dat allemaal binnen tien minuten.

De rest van de dag ben ik ingehuurd door MyHeritage om DNA Hulp te verlenen. Tegenwoordig werk ik voor mijzelf en mijn bedrijfje heet DNA Hulp, mijn website is dnahulp.nu voor de nieuwsgierigen. Deze tekst zegt wat ik doe:
“Denk je erover om een test te gaan doen of heb je er één gedaan en denk je wat nu? Zoek je een onbekende voorouder? Heb je hulp of begeleiding nodig? Neem contact met mij op en samen kijken we naar de mogelijkheden“.

Op het Famillement kan je mij dus bij de stand van MyHeritage gedag zeggen maar niet rond 14:00 uur. Dat is het tijdstip dat ik de Nederlandse Prijs voor de Genealogie in ontvangst mag nemen op het Bodeplein in het Amsterdams Stadsarchief.
Om eerlijk te zijn, ik ben daar best een beetje nerveus over…
Ik las dit over de prijs: “De Nederlandse Prijs voor de Genealogie is ingesteld om de kwaliteit en innovatie van genealogisch onderzoek en onderzoek naar familiegeschiedenis te bevorderen.”
Dat is nogal wat!

Voor iedereen die aan familie onderzoek doet, het Famillement is echt een aanrader! Kies de lezingen uit die je wilt horen, loop langs de vele standhouders, drink koffie in het stamboomcafé en praat met de bezoekers. Alle aanwezigen zijn tenslotte allemaal besmet met het familie onderzoeksvirus!

En als deze drukte voorbij is, ga ik weer op zoek naar Christiaan bij Carolina!